Gizemli Sismik Sinyalin Grönland’daki Heyelandan Kaynaklanışı

Gizemli Sismik Sinyalin Kaynağı: Grönland’da Devasa Heyelan

Grönland’da Gizemli Sismik Sinyalin Ardında Yatan Hikaye

Geçen yıl Eylül ayında dünyanın dört bir yanındaki sensörler, gizemli bir sismik sinyal kaydetti. Bu sinyallerin kaynağı Atlas Okyanusu’nun kuzeyinde yer alan Grönland adası olarak belirlendi.

Grönland’daki Dickson Fiyordu’nda meydana gelen devasa bir heyelan, dokuz gün boyunca “Dünya’yı sallayan” bir dalga oluşturdu. 1200 metre yükseklikteki dağın zirvesi, yamaçtaki eriyen buzulun daha fazla yükü taşıyamaması sonucu çöktü. Bu olay, 200 metre yüksekliğinde bir tsunaminin oluşmasına neden oldu.

Bu mega tsunami, dar fiyorda sıkışarak ileri geri gidip gelerek uzun süre gizemini korudu. Bilim insanları, iklim değişikliği etkisiyle Grönland dağlarını destekleyen buzulların erimesinin, benzer heyelanları sıklaştırdığını düşünüyor.

9 gün süren sismik gizem, bilim insanlarından oluşan uluslararası bir ekip ile Danimarka Donanması’nın iş birliği ile çözüldü. Dedektif çalışması gibi araştırmanın sonuçları Science dergisinde yayınlandı.

Araştırmacılar, uydu görüntüleri ve tsunami öncesi Danimarka Donanması tarafından çekilen fiyordun fotoğrafları dahil olmak üzere birçok ipucu topladı. Elde edilen bir uydu görüntüsünde, fiyorttaki bir çukurda toz bulutu dikkat çekiyordu. Olaydan önce ve sonra çekilen fotoğrafları karşılaştıran ekip, bir dağın çökmesiyle tetiklenen olayda buzul kütlesinin bir kısmının suya sürüklediğini ortaya çıktı.

Araştırmacılar 25 milyon metreküp kaya kütlesinin suya çarparak 200 metre yüksekliğinde bir “mega tsunami”ye neden olduğunu hesapladı. Bu yaklaşık, 25 Empire State Binası’na (381 metre uzunluğunda bir gökdelen) eşdeğer bir hacim.

Genellikle depremler sonucu oluşan tsunamiler açık okyanusta saatler içinde etkisini kaybeder. Ancak bu mega tsunami fiyorda sıkıştı ve dokuz gün boyunca dalgalandı. Bu olay, Grönland’daki artan sıcaklıklar nedeniyle dağın tabanındaki buzulun erimesinden kaynaklandığını gösteriyor.

Bu fiyortlar kutup dairelerinde turist gezdiren yolcu gemileri tarafından ziyaret ediliyor. Neyse ki hiçbiri bu heyelanın meydana geldiği bölgede değildi. Ancak bilim insanları, benzer olayların Kuzey Kutup Bölgesi’nde giderek daha yaygın bir fenomen haline geldiğini ve iklim değişikliğinin yer kabuğunu nasıl etkilediğini gösterdiğini belirtiyorlar.